Τι είναι η Αθλητική αναιμία, ποια  τα βασικότερα συμπτώματα και ποιοι οι κυριότεροι παράγοντες εμφάνισης της;

Συμβαίνει επειδή η αεροβική άσκηση προκαλεί αύξηση του αρχικού όγκου του πλάσματος και κατά συνέπεια μείωση της συγκέντρωσης των ερυθρών αιμοσφαιρίων,  προκαλώντας κάποια μορφή ψευδούς αναιμίας.

Τα βασικά συμπτώματα είναι:

• κόπωση
• διαταραχή θερμορύθμισης
• μειωμένη αντίσταση στις λοιμώξεις.

Πολλές φορές, κατά τη διάρκεια αεροβικών αθλημάτων παρατεταμένης διάρκειας και υψηλής έντασης παρατηρείται το φαινόμενο της αιμόλυσης (διάσπασης) των ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Ο σίδηρος που απελευθερώνεται, ανακυκλώνεται και επαναπροσλαμβάνεται από την αιμοσφαιρίνη των νέων ερυθροκυττάρων που δημιουργούνται.

Ουσιαστικά, πρόκειται για μια προσαρμογή «ανανέωσης» των ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Οι πρακτικές συμβουλές προφύλαξης αφορούν στη χρήση μαλακών αθλητικών υποδημάτων, στην απώλεια βάρους, καθώς και σε ιδιαίτερες τεχνικές τρεξίματος.

Η αναιμία (C αιμοσφαιρίνης < 12 g/dl) λόγω ανεπαρκούς πρόσληψης διαιτητικού σιδήρου, είναι η πλέον συνηθισμένη μορφή αναιμίας ανάμεσα σε αθλητές και ιδιαίτερα σε αθλήτριες, αποτελώντας παράλληλα μία από τις βασικότερες αιτίες κόπωσης.

Οι κυριότεροι παράγοντες εμφάνισης αθλητικής αναιμίας αφορούν σε:

• έντονη προπόνηση
• δυσαπορρόφηση σιδήρου (πχ. νόσος του Crohn, ελκώδης κολίτιδα, παρασιτική λοίμωξη)
• γαστρεντερική αιμορραγία λόγω χρόνιας χρήσης αντιφλεγμονωδών φαρμάκων ή λόγω παρουσίας ελκών
• μεγάλη απώλεια αίματος λόγω έμμηνου ρήσης, πρόσφατης εγχείρησης, τραυματισμού ή συχνής αιμοδοσίας

Οι παράγοντες κινδύνου ανεπαρκούς πρόσληψης σιδήρου υψηλής βιοδιαθεσιμότητας αφορούν κυρίως σε:

• χρόνια χαμηλή ενεργειακή πρόσληψη
• χορτοφαγική δίαιτα
• ιδιόμορφες ή διαταραγμένες διαιτητικές συνήθειες
• μειωμένη ποικιλία τροφίμων (ιδιαίτερα φρούτων και λαχανικών, που περιέχουν βιταμίνη C)
• υψηλή κατανάλωση έτοιμων τροφίμων και προϊόντων για αθλητές, χαμηλής περιεκτικότητας σε μικροθρεπτικά συστατικά
• κατανάλωση διαιτών υψηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες και φυτικές ίνες
• χαμηλή κατανάλωση κρέατος, ψαριού και κοτόπουλου.

Η διατροφική αντιμετώπιση της αθλητικής αναιμίας συνίσταται στην επαρκή πρόσληψη τροφίμων πλούσιων σε σίδηρο όπως: το συκώτι, το κρέας και ιδιαίτερα το μοσχάρι, το ψάρι, τα πουλερικά, τα οστρακοειδή και ιδιαίτερα τα στρείδια, τα όσπρια, τα εμπλουτισμένα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα ξερά βερίκοκα, οι χουρμάδες, τα σύκα και οι σταφίδες.

Μιχάλης Μακρυλλός
• Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc • Αθλητικός Διατροφολόγος